USTAWA
z dnia 17 maja 1989 r.
Prawo geodezyjne i kartograficzne.*
(Dz. U. nr 30 z dnia 26 maja 1989 r.poz.163)

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1. Ustawa reguluje sprawy geodezji i kartografii, krajowego systemu informacji o terenie, ewidencji gruntów i budynków, inwentaryzacji i ewidencji sieci uzbrojenia terenu, rozgraniczania nieruchomości, państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego oraz uprawnień do wykonywania prac geodezyjnych i kartograficznych.

Art. 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) pracach geodezyjnych - rozumie się przez to projektowanie i wykonywanie pomiarów geodezyjnych, dokonywanie obliczeń oraz sporządzanie i przetwarzanie dokumentacji geodezyjnej, zakładanie i aktualizacja informatycznych baz danych, a także pomiary i opracowania fotogramatyczne, grawimetryczne, magnetyczne i astronomiczne związane z realizacją zadań w dziedzinie geodezji, kartografii, krajowego systemu informacji o terenie oraz wykonywania zdjęć lotniczych,
2) pracach kartograficznych - rozumie się przez to opracowywanie, merytoryczne i techniczne redagowanie map i opracowań pochodnych oraz ich reprodukowanie,
3) skreślony
4) osnowach geodezyjnych - rozumie się przez to usystematyzowany zbiór punktów geodezyjnych, dla których określono matematycznie ich wzajemne położenie i dokładność usytuowania,
5) znakach geodezyjnych - rozumie się przez to znaki z trwałego materiału, określające położenie punktów osnowy geodezyjnej,
6) mapie topograficznej - rozumie się przez to opracowanie , kartograficzne o treści przedstawiającej elementy środowiska geograficznego powierzchni Ziemi i ich przestrzenne związki,
7) mapie zasadniczej - rozumie się przez to wielkoskalowe opracowanie kartograficzne, zawierające aktualne informacje o przestrzennym rozmieszczaniu obiektów ogólno geograficznych oraz elementach ewidencji gruntów i budynków, a także sieci uzbrojenia terenu: nadziemnych, naziemnych i podziemnych,
8) ewidencji gruntów i budynków - rozumie się przez to jednolity dla kraju systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach i budynkach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych lub prawnych, władających tymi gruntami i budynkami,
9) terenach zamkniętych - rozumie się przez to tereny o charakterze zastrzeżonym, określone przez właściwych ministrów i kierowników urzędów centralnych,
10) państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym - rozumie się przez to zbiór map oraz materiałów fotogrametrycznych, teledetekcyjnych, rejestrów, wykazów, informatycznych baz danych, katalogów danych geodezyjnych i innych opracowań powstałych w wyniku wykonania prac geodezyjnych i kartograficznych,
11) sieci uzbrojenia terenu - rozumie się przez to wszelkiego rodzaju nadziemne, naziemne i podziemne przewody i urządzenia; wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe, cieplne, telekomunikacyjne, elektroenergetyczne i inne, z wyłączeniem urządzeń melioracji szczegółowych, a także podziemne budowle jak: tunele, przejścia, parkingi, zbiorniki itp.,
12) gleboznawczej klasyfikacji gruntów - rozumie się przez to podział gleb na klasy bonitacyjne ze względu na ich jakość produkcyjną, ustaloną na podstawie cech genetycznych gleb.

Art. 3. 1. Podstawę do wykonywania prac geodezyjnych i kartograficznych stanowią osnowy geodezyjne opracowane w państwowym systemie odniesień przestrzennych,
         2. Osnowy geodezyjne zakłada się i aktualizuje dla obszaru całego kraju.
         3. Projekty osnów geodezyjnych są zatwierdzane przez:
              1) Głównego Geodetę Kraju w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej - w zakresie osnów podstawowych,
              2) starostów - w zakresie osnów szczegółowych.
          4. Przepisy ust. 1, 2 i ust. 3 pkt 1 stosuje się odpowiednio do osnów grawimetrycznych i magnetycznych.
          5. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, państwowy system odniesień przestrzennych obowiązujący na terenie całego kraju, uwzględniając jego parametry techniczne oraz warunki stosowania.

Art. 4. 1. Dla obszaru całego kraju sporządza się i aktualizuje mapę zasadniczą oraz mapy topograficzne, stanowiące podstawę do   wykonywania innych rodzajów map.
          2. Dla terenów zamkniętych, zamiast mapy zasadniczej, sporządza się mapy zawierające w swojej treści sieć podziemnego uzbrojenia terenu. Sporządzanie i aktualizowanie tych map oraz ustalanie granic terenów zamkniętych należy do właściwych ministrów i kierowników urzędów centralnych.
          3. Koszty sporządzania mapy zasadniczej, ewidencji gruntów i budynków oraz map topograficznych pokrywa się z budżetu państwa oraz ze środków Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym. W celu realizacji własnych zadań jednostki samorządu terytorialnego lub inni inwestorzy mogą również uczestniczyć w kosztach sporządzania map.

Art. 5. Dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków, ewidencji terenu oraz inne dane zawarte w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym stanowią podstawę do założenia krajowego systemu informacji o terenie.

Rozdział 2

Służba geodezyjna i kartograficzna

Art. 6.(1)1. Centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach geodezji i kartografii jest Główny Geodeta Kraju.
             2. Nadzór nad Głównym Geodetą Kraju sprawuje minister właściwy do spraw administracji publicznej.
             3. Główny Geodeta Kraju wykonuje swoje zadania przy pomocy Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii.
             4. Organizację Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii określa statut nadany przez Prezesa Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia.
             5. Organizację wewnętrzną i szczegółowy zakres zadań Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii określa Główny Geodeta Kraju w regulaminie organizacyjnym.
             6. skreślony

Art. 6a. 1. Służbę Geodezyjną i Kartograficzną stanowią:
    1) organy nadzoru geodezyjnego i kartograficznego:
        a) Główny Geodeta Kraju,
        b) wojewoda wykonujący zadania przy pomocy wojewódzkiego inspektora nadzoru geodezyjnego i kartograficznego jako kierownika inspekcji geodezyjnej i kartograficznej, wchodzącej w skład zespolonej administracji rządowej w województwie,
    2) organy administracji geodezyjnej i kartograficznej:
        a) marszałek województwa wykonujący zadania przy pomocy geodety województwa wchodzącego w skład urzędu marszałkowskiego,
        b) starosta wykonujący zadania przy pomocy geodety powiatowego wchodzącego w skład starostwa powiatowego.
2. Wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego i kartograficznego wykonuje w imieniu wojewody zadania i kompetencje Służby Geodezyjnej i Kartograficznej określone w ustawie i przepisach odrębnych.
3. Zadania organów określonych w ust. 1 pkt 2 wykonywane są jako zadania z zakresu administracji rządowej.
4. Starosta na wniosek gminy powierza wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta), w drodze porozumienia, prowadzenie spraw należących do zakresu jego zadań i kompetencji, w tym wydawanie decyzji administracyjnych, po spełnieniu warunków, o których mowa w ust. 6.
5. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) prowadzi sprawy powierzone na podstawie ust. 4 przy pomocy geodety gminnego wchodzącego w skład urzędu gminy.
6. Minister właściwy do spraw administracji publicznej określi, w drodze rozporządzenia, warunki organizacyjne, kadrowe i techniczne, jakie powinny zostać spełnione przez gminy wnioskujące o przejęcie określonych w ustawie zadań i kompetencji.

Art. 6b. Głównego Geodetę Kraju powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej.

Art. 6c. Minister właściwy do spraw administracji publicznej określi, w drodze rozporządzenia, wymagania, jakim powinni odpowiadać wojewódzcy inspektorzy nadzoru geodezyjnego i kartograficznego, geodeci województw, geodeci powiatowi i geodeci gminni.

Art. 7. 1. Do zadań Służby Geodezyjnej i Kartograficznej należy w szczególności:
    1) rejestracja stanów prawnych i faktycznych nieruchomości (kataster) i kartografii, w tym:
        a) zasobu geodezyjnego i kartograficznego, pomiarów i opracowań geodezyjnych,
        b) wykonywanie fotogrametrycznych zdjęć powierzchni kraju i opracowań fotogrametrycznych,
        c) wydawanie urzędowych map terytorium Polski,
        d) systemów informatycznych grupujących (agregujących) informacje o terenie,
    2) realizacja polityki państwa w zakresie geodezji i kartografii
    3) aktualizacja i administrowanie państwowym zasobem ,geodezyjnym i kartograficznym,
    4)  kontrolowanie urzędów, instytucji publicznych i przedsiębiorców w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących geodezji i kartografii,
    5) opracowywanie wytycznych i nadzorowanie powszechnej taksacji nieruchomości,
    6) prowadzenie państwowego rejestru granic oraz powierzchni jednostek terytorialnego podziału administracyjnego kraju,
    7) sporządzanie map topograficznych kraju i map tematycznych, w tym w szczególności map położenia sieci technicznego uzbrojenia zagospodarowania terenu,
    8) nadawanie, do czasu utworzenia odpowiednich samorządów zawodowych, uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii, prowadzenie rejestru osób uprawnionych oraz współpraca z tymi samorządami zawodowymi,
    9) współpraca z wyspecjalizowanymi w dziedzinie geodezji i kartografii organizacjami międzynarodowymi, regionalnymi oraz organami i urzędami innych krajów,
   10)  inicjowanie prac naukowych i badawczo-rozwojowych w zakresie standardów klasyfikacyjnych i informacyjnych oraz zastosowania metod informatycznych, fotogrametrycznych i satelitarnych w dziedzinie geodezji i kartografii oraz w krajowym systemie informacji o terenie,
   11) prowadzenie spraw związanych z ochroną tajemnicy państwowej i służbowej w działalności geodezyjnej i kartograficznej,
   12) przygotowanie organizacyjno-techniczne i wdrożenie katastru.
2. skreślony
3. Minister właściwy do spraw administracji publicznej, w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej, określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje wiadomości zawartych w materiałach geodezyjnych i kartograficznych stanowiących tajemnicę państwową.

Art. 7a. 1. Główny Geodeta Kraju wykonuje zadania określone w ustawie, a w szczególności:
    1) pełni funkcję organu wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego w stosunku do wojewódzkich inspektorów nadzoru geodezyjnego i kartograficznego, a także nadzoruje i kontroluje ich działania,
    2) prowadzi centralny zasób geodezyjny i kartograficzny oraz dysponuje środkami Centralnego Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym,
    3) zakłada podstawowe osnowy geodezyjne, grawimetryczne i magnetyczne,
    4) opracowuje zasady przygotowania organizacyjno-technicznego katastru, uzgadniania usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu oraz wytyczne powszechnej taksacji nieruchomości,
    5) prowadzi państwowy rejestr granic Rzeczypospolitej Polskiej oraz granic administracyjnych województw,
    6) rejestruje systemy informacji o terenie o znaczeniu ogólnopaństwowym i przechowuje ich kopie zabezpieczające oraz współpracuje z innymi resortami w zakładaniu i prowadzeniu geograficznych systemów informacyjnych,
    7) współpracuje z wyspecjalizowanymi w dziedzinie geodezji i kartografii organizacjami międzynarodowymi, regionalnymi oraz organami i urzędami innych krajów,
    8) inicjuje prace naukowe i badawczo-rozwojowe w zakresie standardów organizacyjno-technicznych oraz zastosowania metod informatycznych, fotogrametrycznych i satelitarnych w dziedzinie geodezji i kartografii oraz w krajowym systemie informacji o terenie,
    9) nadaje uprawnienia zawodowe w dziedzinie geodezji i kartografii, prowadzi rejestr osób uprawnionych oraz współpracuje z samorządami i organizacjami zawodowymi geodetów i kartografów,
    10) prowadzi sprawy związane z ochroną tajemnicy państwowej i służbowej działalności geodezyjnej i kartograficznej.
2. Główny Geodeta Kraju współdziała z ministrem właściwym do spraw rolnictwa przy wykonywaniu zadań Służby Geodezyjnej i Kartograficznej Rzeczypospolitej Polskiej w sprawach:
    1) ewidencji gruntów i budynków - na obszarach wiejskich,
    2) podziałów i rozgraniczenia nieruchomości - na obszarach nie objętych działaniem ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 115, poz. 741 i z 1998 r. Nr 106, poz. 668).

Art. 7b. 1. Wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego i kartograficznego działający w imieniu wojewody wykonuje zadania nie zastrzeżone na rzecz organów administracji geodezyjnej i kartograficznej, a w szczególności:
    1) kontroluje przestrzeganie i stosowanie przepisów ustawy, a w szczególności:
        a) zgodność wykonywania prac geodezyjnych i kartograficznych z przepisami ustawy,
        b) posiadanie uprawnień zawodowych przez osoby wykonujące samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii,
    2) kontroluje działania administracji geodezyjnej i kartograficznej,
    3) współdziała z organami kontroli państwowej w zakresie właściwości nadzoru geodezyjnego i kartograficznego,
    4) rejestruje lokalne systemy informacji o terenie oraz przechowuje kopie zabezpieczające bazy danych, w tym w szczególności bazy danych ewidencji gruntów i budynków,
    5) prowadzi rejestr granic administracyjnych gmin i powiatów.
2. W rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego i kartograficznego jest organem:
    1) pierwszej instancji w sprawach określonych w ustawie,
    2) wyższego stopnia w stosunku do organów administracji geodezyjnej i kartograficznej.

Art. 7c. Do zadań marszałka województwa należy w szczególności:
    1) prowadzenie wojewódzkiego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, a także dysponowanie środkami wojewódzkiego Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym,
    2) zlecanie wykonania i udostępnianie map topograficznych i tematycznych dla obszarów właściwych województw,
    3) prowadzenie wojewódzkich baz danych wchodzących w skład krajowego systemu informacji o terenie.

Art. 7d. Do zadań starosty należy w szczególności:
    1) prowadzenie powiatowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, w tym ewidencji gruntów i budynków, gleboznawczej klasyfikacjigruntów i geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu oraz dysponowanie środkami powiatowego Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym,
    2) uzgadnianie usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu,
    3) zakładanie osnów szczegółowych,
    4) zakładanie i aktualizacja mapy zasadniczej,
    5) przeprowadzanie powszechnej taksacji nieruchomości oraz opracowywanie i prowadzenie map i tabel taksacyjnych dotyczących nieruchomości,
    6) ochrona znaków geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych,
    7) prowadzenie powiatowych baz danych wchodzących w skład krajowego systemu informacji o terenie.";

Art. 8. 1. Przy Głównym Geodecie Kraju działają:
    1) Państwowa Rada Geodezyjna i Kartograficzna jako organ doradczy i opiniodawczy,
    2) Komisja Standaryzacji Nazw poza Granicami Polski.
2. Główny Geodeta Kraju określa skład osobowy Rady i Komisji, o których mowa w ust. 1.
3. Minister właściwy do spraw administracji publicznej określi, w drodze rozporządzenia, tryb i zakres działania Państwowej Rady
Geodezyjnej i Kartograficznej i Komisji Standaryzacji Nazw poza Granicami Polski oraz zasady wynagradzania ich członków.

Art. 9. 1. Służba geodezyjna i kartograficzna sprawuje kontrolę działalności geodezyjnej i kartograficznej w zakresie przestrzegania przepisów obowiązujących przy wykonywaniu prac geodezyjnych i kartograficznych oraz właściwego obiegu, wykorzystania i reprodukowania materiałów geodezyjnych i kartograficznych.
          2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb przeprowadzania kontroli działalności geodezyjnej i kartograficznej.

Art. 10. 1. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami i kierownikami urzędów centralnych określi, w drodze rozporządzenia, tereny niezbędne dla obronności państwa, na których nadzoruje prace geodezyjne i kartograficzne.
        1a.  Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw administracji publicznej określi, w drodze rozporządzenia, zakres i tryb sprawowania nadzoru nad pracami geodezyjnymi i kartograficznymi na terenach niezbędnych dla obronności państwa.
        2. Prawo wykonywania fotogrametrycznych i teledetekcyjnych zdjęć lotniczych na terytorium państwa przysługuje jednostkom organizacyjnym podległym Ministrowi Obrony Narodowej w zakresie obronności państwa, a w pozostałym zakresie geodezyjnym i kartograficznym jednostkom organizacyjnym.    
        3. Wykonawca fotogrametrycznych i teledetekcyjnych zdjęć lotniczych, w czasie nie krótszym niż 7 dni przed planowanym terminem nalotu, zobowiązany jest poinformować właściwy organ Ministerstwa Obrony Narodowej o swoim zamiarze wykonania zdjęć wskazanego w zawiadomieniu obszaru.
           4. (6) Wykonawca zdjęć lotniczych ich negatywy obowiązany jest przekazać do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.
           5. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa określi, w drodze rozporządzenia, sposób pozyskiwania i rejestrowania oraz warunki udostępniania fotogrametrycznych i teledetekcyjnych zdjęć lotniczych, a także zdjęć satelitarnych.
           6. Do jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej, wykonujący prace geodezyjne i kartograficzne, oraz innych wykonawców działających na zlecenie tych jednostek nie stosuje się przepisów art. 6 i art. 7 ust. 1, art. 9, 12, 18, art. 19 ust. 1 pkt 1 i 4 oraz ust. 2, art. 42-46, 49 i art. 50 ust. 2

Rozdział 3

Prace geodezyjne i kartograficzne

Art. 11. Prace geodezyjne i kartograficzne wykonują podmioty prowadzące działalność gospodarczą, a także inne jednostki organizacyjne utworzone zgodnie z przepisami prawa, jeżeli przedmiot ich działania obejmuje prowadzenie tych prac.

Art. 12. Wykonawca prac geodezyjnych i kartograficznych jest obowiązany zgłosić do organów, o których mowa w art. 40 ust. 3, prace przed przystąpieniem do ich wykonania, a po wykonaniu prac przekazać powstałe materiały lub informacje o tych materiałach do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

Art.13. 1.Osoby wykonujące prace geodezyjne i kartograficzne mają prawo:
             1) wstępu na grunt i do obiektów budowlanych oraz dokonywania niezbędnych czynności związanych z wykonywanymi pracami,
             2) dokonywanie przecinek drzew i krzewów, niezbędnych do wykonania prac geodezyjnych,
             3) nieodpłatnego umieszczania na gruntach i obiektach budowlanych znaków geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz urządzeń zabezpieczających te znaki,
             4) umieszczania na gruntach i obiektach budowlanych budowli triangulacyjnych.
          2. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, nie naruszają:
             1) przepisów o ochronie zabytków, ochronie i kształtowaniu środowiska, ochronie przyrody, zagospodarowaniu lasów i o drogach publicznych,
             2) przywilejów i immunitetów przysługujących obcym przedstawicielstwom dyplomatycznym, misjom specjalnym i urzędom konsularnym, a także członkom ich personelu oraz innym osobom korzystającym z przywilejów i immunitetów na podstawie ustaw, umów lub powszechnie uznanych zwyczajów międzynarodowych.
          3. Na terenach zamkniętych, będących w zarządzie jednostek organizacyjnych podległych Ministrom: Obrony Narodowej, Spraw Wewnętrznych oraz Sprawiedliwości, jak również na terenach każdorazowo przez nich zastrzeżonych, prace geodezyjne mogą być wykonywane tylko przez wykonawców działających na ich zlecenie lub za ich zgodą.

Art. 14. Właściciel lub inna osoba władająca nieruchomością są obowiązani umożliwić podmiotom i jednostkom organizacyjnym, o których mowa w art. 11, wykonanie prac geodezyjnych i kartograficznych określonych w art. 13 ust. 1.

Art. 15. 1. Znaki geodezyjne, urządzenia zabezpieczające te znaki oraz budowlane triangulacyjne podlegają ochronie.
            2. W miarę potrzeby może być wydzielony na gruncie, za odszkodowaniem, obszar niezbędny do ochrony znaku geodezyjnego oraz budowli triangulacyjnej. Na obszarze tym nie mogą być wykonywane czynności, które zagrażałyby znakowi geodezyjnemu i budowli triangulacyjnej.
            3. Właściciel lub inna osoba władająca nieruchomością, na której znajdują się znaki geodezyjne, urządzenia zabezpieczające te znaki oraz budowle triangulacyjne, są obowiązani:
              1) nie dokonywać czynności powodujących ich zniszczenie, uszkodzenie lub przemieszczenie,
              2) niezwłocznie zawiadomić  właściwego starostę o ich zniszczeniu, uszkodzeniu, przemieszczeniu lub zagrażaniu przez nie bezpieczeństwu życia lub mienia.
            4. Przepis ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do znaków grawimetrycznych i magnetycznych.

Art. 16. 1. Szkody wyrządzone w związku z wykonaniem prac geodezyjnych i kartograficznych podlegają naprawianiu na zasadach prawa cywilnego.
            2. W razie ograniczenia korzystania z nieruchomości przy wykonywaniu czynności określonych w art. 13 ust. 1 pkt 3 i właścicielowi lub innej osobie władającej nieruchomością przysługuje wynagrodzenie.

Art. 17. Przedstawianie na mapach przedmiotów sporów międzynarodowych ustala Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w uzgodnieniu z Ministrem Spraw Zagranicznych.

Art. 18. Reprodukowanie, rozpowszechnianie i rozprowadzenie map, materiałów fotogrametrycznych i teledetekcyjnych, stanowiących państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny, wymaga zezwolenia Głównego Geodety Kraju;

Art. 19. 1. Minister właściwy do spraw administracji publicznej określa, w drodze rozporządzenia:
        1) szczegółowe zasady i tryb zgłaszania prac geodezyjnych i kartograficznych oraz przekazywania materiałów i informacji powstałych w wyniku tych prac do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, a także rodzaje prac nie podlegających zgłaszaniu i materiałów nie podlegających przekazywaniu, oraz rejestrowania systemów i przechowywania kopii zabezpieczających bazy danych systemu informacji o terenie oraz ogólnych warunków umów o udostępnianie tych baz,
    2) sposób i tryb ochrony znaków geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz rodzaje znaków nie podlegających ochronie,
     3) w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej, rodzaje prac geodezyjnych i kartograficznych mających znaczenie dla obronności państwa oraz szczegółowe zasady wykonywania tych prac,
    4) standardy techniczne dotyczące geodezji, kartografii oraz krajowego systemu informacji o terenie,
    5) w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej, rodzaje map, materiałów fotogrametrycznych i teledetekcyjnych, których reprodukowanie, rozpowszechnianie i rozprowadzanie wymaga zezwolenia, oraz tryb udzielania tych zezwoleń.
2. Szczegółowe zasady wykonywania specjalistycznych prac geodezyjnych i kartograficznych, przeznaczonych na potrzeby resortów, określają właściwi ministrowie i kierownicy urzędów centralnych w porozumieniu z Głównym Geodetą Kraju

Rozdział 4

Ewidencja gruntów i budynków

Art. 20. 1. Ewidencja gruntów i budynków obejmuje informacje dotyczące:
               1) gruntów - ich położenia, granic, powierzchni, rodzajów użytków gruntowych oraz ich klas gleboznawczych, oznaczenia ksiąg wieczystych lub zbiorów dokumentów, jeżeli zostały założone dla nieruchomości, w skład której wchodzą grunty,
               2) budynków - ich położenia, przeznaczenia, funkcji użytkowych i ogólnych danych technicznych,
                3) lokali - ich położenia, funkcji użytkowych oraz powierzchni użytkowej.
            2. W ewidencji gruntów i budynków wykazuje się także:
               1) właściciela, a w odniesieniu do gruntów państwowych i samorządowych - inne osoby fizyczne lub prawne, w których władaniu znajdują się grunty i budynki lub ich części,
               2) miejsce zamieszkania lub siedzibę osób wymienionych w pkt 1,
               3) informacje o wpisaniu do rejestru zabytków.
               4) wartość nieruchomości.
            3. Grunty rolne i leśne obejmuje się gleboznawczą klasyfikacją gruntów, przeprowadzaną w sposób jednolity dla całego kraju, na podstawie urzędowej tabeli klas gruntów.
            3a. Ewidencję gruntów i budynków, w części dotyczącej lasów, prowadzi się z uwzględnieniem przepisów o lasach.
            4. Rada Ministrów może rozszerzyć, w drodze rozporządzenia, zakres informacji objętych ewidencją gruntów i budynków.

Art. 21. Podstawą planowania gospodarczego, planowania przestrzennego, wymiaru podatków i świadczeń, oznaczania nieruchomości w księgach wieczystych, statystyki państwowej i gospodarki gruntami powinny być dane wynikające z ewidencji gruntów i budynków.

Art. 22. 1. Ewidencję gruntów i budynków oraz gleboznawczą klasyfikację gruntów prowadzą starostowie
            2. Osoby, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1 i art. 51, są obowiązane zgłaszać  właściwemu staroście wszelkie zmiany danych objętych ewidencją gruntów i budynków, w terminie 30 dni licząc od dnia powstania tych zmian. Obowiązek ten nie dotyczy zmian danych objętych ewidencją gruntów i budynków, wynikających z decyzji właściwych organów.
            3. Na żądanie starosty osoby, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1 i art. 51, zgłaszające zmiany są obowiązane dostarczyć dokumenty geodezyjne, kartograficzne i inne niezbędne do wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków.

Art. 23. Właściwe organy, sądy i kancelarie notarialne przesyłają staroście odpisy prawomocnych decyzji i orzeczeń oraz odpisy aktów notarialnych, z których wynikają zmiany danych objętych ewidencją gruntów i budynków, w terminie 30 dni od dnia uprawomocnienia się decyzji, orzeczenia lub sporządzenia aktu notarialnego.

Art. 24. 1. Informacje o gruntach i budynkach zawiera operat ewidencyjny, który składa się z map rejestrów oraz dokumentów uzasadniających wpisy do rejestrów.
            2. Informacje o gruntach i budynkach zawarte w operacie ewidencyjnym są jawne. Informacji tych udziela się odpłatnie.
            3. Wyrysy i wypisy z operatu ewidencyjnego są wydawane odpłatnie na żądanie właścicieli lub osób fizycznych i prawnych, w których władaniu znajduje się grunt lub budynek, osób fizycznych i prawnych oraz innych jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, które mają swój interes prawny w tym zakresie, a także  - na żądanie zainteresowanych organów administracji państwowej i podległych tym organom geodezyjnym i kartograficznych jednostek budżetowych, w celu wykonania ich zadań statutowych.
4. Starosta zapewnia nieodpłatnie gminom bezpośredni dostęp do bazy danych ewidencji gruntów i budynków.

Art. 25. 1. Na podstawie danych z ewidencji gruntów i budynków sporządza się terenowe i krajowe zestawienia zbiorcze danych objętych tą ewidencją.
    2. Starostowie sporządzają gminne i powiatowe, a marszałkowie województw wojewódzkie zestawienia zbiorcze danych objętych
ewidencją gruntów i budynków.
    3. Główny Geodeta Kraju sporządza, na podstawie zestawień wojewódzkich, krajowe zestawienia zbiorcze danych objętych
ewidencją gruntów i budynków.

Art. 26. 1. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi określi w drodze rozporządzenia:
                1) urzędową tabelę klas gruntów,
                2) sposób i tryb przeprowadzania gleboznawczej klasyfikacji gruntów, a także rodzaje gruntów wyłączonych z klasyfikacji.
    2. Minister właściwy do spraw administracji publicznej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rozwoju wsi określi, w drodze rozporządzenia, sposób zakładania i prowadzenia ewidencji gruntów i budynków oraz szczegółowy zakres informacji objętych tą ewidencją, sposób i terminy sporządzania powiatowych, wojewódzkich i krajowych zestawień zbiorczych danych objętych tą ewidencją, a także rodzaje budynków, które nie będą wykazywane w ewidencji.",
    2a. Minister właściwy do spraw administracji publicznej określi, w drodze rozporządzenia, sposób ewidencjonowania przez Służbę Geodezyjną i Kartograficzną Rzeczypospolitej Polskiej przebiegu granic i powierzchni jednostek podziału terytorialnego państwa.
            3. Minister właściwy do spraw administracji publicznej w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej i ministrem właściwym do spraw sprawiedliwości określi w drodze rozporządzenia sposób wykazywania w ewidencji gruntów i budynków danych odnoszących się do gruntów i budynków pozostających w zarządzie jednostek organizacyjnych podległych tym ministrom.

Inwentaryzacja i ewidencja sieci uzbrojenia terenu

Art. 27. 1. Sieć uzbrojenia terenu podlega inwentaryzacji i ewidencji.
            2. Inwestorzy są obowiązani:
                1) uzgadniać usytuowanie projektowanych sieci uzbrojenia terenu z właściwymi starostami
                2) zapewnić wyznaczenie, przez jednostki uprawnione do wykonywania prac geodezyjnych, usytuowania obiektów budowlanych wymagających pozwolenia na budowę, a po zakończeniu ich budowy - dokonanie geodezyjnych pomiarów powykonawczych i sporządzenie związanej z tym dokumentacji.
            3. Geodezyjne pomiary powykonawcze sieci podziemnego uzbrojenia terenu, układanej w wykopach otwartych należy wykonać przed ich zakryciem.

Art. 28. 1. Starostowie przy pomocy zespołów uzgadniania dokumentacji projektowej koordynują uzgadnianie usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu.
            2. Ewidencja sieci uzbrojenia terenu obejmuje:
               1) ewidencję geodezyjną, zawierającą dane geodezyjne dotyczące sieci,
               2) ewidencję branżową, zawierającą podstawowe charakterystyki branżowe sieci.
            3. Założenie i prowadzenie ewidencji sieci uzbrojenia terenu zapewniają:
               1) starostowie - w zakresie ewidencji geodezyjnej,
               2) inne właściwe organy albo zainteresowani ministrowie i kierownicy urzędów centralnych - w zakresie ewidencji branżowej.
            4. Minister właściwy do spraw administracji publicznej określi, w porozumieniu z właściwymi ministrami i kierownikami urzędów centralnych, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb zakładania i prowadzenia geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu, uzgadniania usytuowania projektowanych sieci oraz współdziałania między jednostkami prowadzącymi ewidencję geodezyjną i jednostkami prowadzącymi ewidencję branżową sieci, a także organizację, kompetencje oraz sposób wynagradzania zespołów, o których mowa w ust. 1.

Rozgraniczanie nieruchomości

Art. 29. 1. Rozgraniczenie nieruchomości ma na celu ustalenie przebiegu ich granic przez określenie położenia punktów i linii granicznych, utrwalenie tych punktów znakami granicznymi na gruncie oraz sporządzenie odpowiednich dokumentów.
            2. Rozgraniczeniu podlegają, w miarę potrzeby, wszystkie albo niektóre granice określonej nieruchomości z przyległymi nieruchomościami lub innymi gruntami.
            3. Rozgraniczenia nieruchomości dokonują wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast) oraz, w wypadkach określonych w ustawie, sądy.

Art. 30. 1. wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast) przeprowadzają rozgraniczenie nieruchomości z urzędu lub na wniosek strony
            2. Postępowanie o rozgraniczenie nieruchomości przeprowadza się z urzędu przy scalaniu gruntów, a także jeżeli jest brak wniosku strony, a potrzeby gospodarki narodowej lub interes społeczny uzasadniają przeprowadzenie rozgraniczenia.
            3. Postanowienie o wszczęciu postępowania w sprawie scalenia gruntów zastępuje postanowienie o wszczęciu postępowania o rozgraniczenie nieruchomości.
            4. Na postanowienie o wszczęciu postępowania o rozgraniczenie nieruchomości nie służy zażalenie.

Art. 31. 1. Czynności ustalania przebiegu granic wykonuje geodeta upoważniony przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta)
            2. Przy ustalaniu przebiegu granic bierze się pod uwagę znaki i ślady graniczne, mapy i inne dokumenty oraz punkty osnowy geodezyjnej.
            3. Jeżeli jest brak danych, o których mowa w ust. 2, lub są one niewystarczające albo sprzeczne, ustala się przebieg granic na podstawie zgodnego oświadczenia stron lub jednej strony, gdy druga strona w toku postępowania oświadczenia nie składa i nie kwestionuje przebiegu granicy.
            4. W razie sporu co do przebiegu linii granicznych, geodeta nakłania strony do zawarcia ugody. Ugoda zawarta przed geodetą posiada moc ugody sądowej.

Art. 32. 1. Wezwanie do stawienia się na gruncie doręcza się stronom za zwrotnym poświadczeniem odbioru, nie później niż 7 dni przed wyznaczonym terminem.
            2. W wezwaniu należy poinformować strony o skutkach niestawiennictwa.
            3. Nie usprawiedliwione niestawiennictwo stron nie wstrzymuje czynności geodety.
            4. W razie usprawiedliwionego niestawiennictwa strony, geodeta wstrzymuje czynności do czasu ustania przeszkody lub wyznaczenia pełnomocnika - nie dłużej jednak niż na okres jednego miesiąca.
            5. Z czynności ustalenia przebiegu granic sporządza się protokół graniczny lub akt ugody.
            6. Ministrowie Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa oraz Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej określą rodzaje dokumentów stanowiących podstawę ustalania przebiegu granic oraz sposób i tryb wykonywania przez geodetę czynności ustalania przebiegu granic i sporządzania dokumentacji przy rozgraniczaniu nieruchomości.

Art. 33. 1. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) wydaje decyzję o rozgraniczaniu nieruchomości, jeżeli zainteresowani właściciele nieruchomości nie zawarli ugody, a ustalenie przebiegu granicy nastąpiło na podstawie zebranych dowodów lub zgodnego oświadczenia stron.
            2. Wydanie decyzji poprzedza ocena prawidłowości wykonania czynności ustalenia przebiegu granic nieruchomości przez
upoważnionego geodetę oraz zgodności sporządzonych dokumentów z przepisami; w wypadku stwierdzenia wadliwego wykonania
czynności, organ, o którym mowa w ust. 1, zwraca upoważnionemu geodecie dokumentację do uzupełnienia.
            3. Strona niezadowolona z ustalenia przebiegu granicy może żądać, w terminie 14 dni od dnia doręczenia jej decyzji w tej sprawie, przekazania sprawy sądowi.

Art. 34. 1. Jeżeli w razie sporu co do przebiegu linii granicznych nie dojdzie do zawarcia ugody lub nie ma podstaw do wydania decyzji, o której mowa w art. 33 ust. 1, upoważniony geodeta tymczasowo utrwala punkty graniczne według ostatniego stanu spokojnego posiadania, dokumentów i wskazań stron, oznacza je na szkicu granicznym, sporządza opinię i całość dokumentacji przekazuje wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta)
            2. Organ, o którym mowa w ust. 1, umarza postępowanie administracyjne i przekazuje sprawę z urzędu do rozpatrzenia sądowi.
            3. Sąd rozpatruje sprawy o rozgraniczenie nieruchomości w trybie postępowania nieprocesowego.
            4. Przepisów ust. 1-3 i art. 31 ust. 4 nie stosuje się do sporów wynikłych przy wyznaczaniu granic nowo tworzonych nieruchomości na podstawie odrębnych przepisów.

Art. 35. 1. Na obszarach objętych postępowaniem scaleniowym sprawy sporne związane z ustaleniem przebiegu granic nieruchomości rozstrzyga organ prowadzący to postępowanie, stosując odpowiednio przepisy o rozgraniczaniu nieruchomości.
            2. Sprawy o rozgraniczenie nieruchomości, toczące się przed organami administracji państwowej po wszczęciu postępowania scaleniowego, są rozpatrywane w ramach tego postępowania.
            3. Decyzja o scaleniu gruntów, wydana w trybie określonym w ust. 1, zastępuje decyzję o rozgraniczaniu nieruchomości.
            4. W wypadku umorzenia postępowania scaleniowego sprawy, o których mowa w ust. 2, są prowadzone przy zastosowaniu  przepisów o rozgraniczaniu nieruchomości.

Art. 36. Sąd, przed którym toczy się sprawa o własność lub o wydanie nieruchomości albo jej części, jest właściwy również do przeprowadzenia rozgraniczenia, jeżeli ustalenie przebiegu granic jest potrzebne do rozstrzygnięcia rozpatrywanej sprawy. W tym wypadku sąd w orzeczeniu zamieszcza również rozstrzygnięcie o rozgraniczeniu nieruchomości.

Art. 37. 1. Wykonanie orzeczeń sądowych o rozgraniczeniu nieruchomości odbywa się z udziałem geodety.
            2. Prawomocne orzeczenia i ostateczne decyzje ustalające przebieg granic nieruchomości sąd lub organ rozstrzygający przesyła z urzędu w terminie 30 dni do sądów rejonowych właściwych do prowadzenia ksiąg wieczystych i do właściwych starostów, w celu ujawnienia ich w księgach wieczystych oraz w ewidencji gruntów i budynków.

Art. 38. Właściciele lub inne osoby władające nieruchomościami (gruntami) są obowiązane do ochrony znaków granicznych.

Art. 39. 1. Przesunięte, uszkodzone lub zniszczone znaki graniczne, ustalone uprzednio, mogą być wznowione bez przeprowadzenia postępowania rozgraniczeniowego, jeżeli istnieją dokumenty pozwalające na określenie ich pierwotnego położenia. Jeżeli jednak wyniknie spór co do położenia znaków, strony mogą wystąpić do sądu o rozstrzygnięcie sprawy.
        2. Wznowienia znaków granicznych dokonują, na zlecenie zainteresowanych, podmioty prowadzące działalność gospodarczą i inne jednostki, o których mowa w art. 11.
        3. O czynnościach wznowienia znaków granicznych zawiadamia się zainteresowane strony. Do zawiadomień stosuje się przepisy art. 32 ust. 1 - 4.
        4. Z czynności wznowienia znaków granicznych sporządza się protokół.
        5. Przepisy ust. 1-4 stosuje się odpowiednio przy wyznaczaniu punktów granicznych ujawnionych uprzednio w ewidencji gruntów i
budynków.

Państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny

Art. 40. 1. Państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny służy gospodarce narodowej, obronności państwa, nauce, kulturze i potrzebom
obywateli.
    2. Państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny, składający się z zasobu centralnego, zasobów wojewódzkich i zasobów
powiatowych, stanowi własność Skarbu Państwa i jest gromadzony w ośrodkach dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej.
    3. Gromadzenie i prowadzenie państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, kontrola opracowań przyjmowanych do zasobu
oraz udostępnianie tego zasobu zainteresowanym jednostkom oraz osobom prawnym i fizycznym należy do:
        1) Głównego Geodety Kraju - w zakresie zasobu centralnego,
        2) marszałków województw - w zakresie zasobów wojewódzkich,
        3) starostów - w zakresie zasobów powiatowych.
    3a. Nadzór nad prowadzeniem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego należy do Głównego Geodety Kraju, a w
zakresie zasobów powiatowych i wojewódzkich także do wojewódzkich inspektorów nadzoru geodezyjnego i kartograficznego.
    4. Materiały z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, które utraciły przydatność użytkową, podlegają wyłączeniu z tego zasobu, przy czym ta część, która stanowi materiały archiwalne, jest przekazywana do właściwych archiwów państwowych.
             5. Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa określi:
                1) w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej, w drodze rozporządzeń:
                    a) rodzaje materiałów stanowiących państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny, sposób i tryb ich gromadzenia i wyłączania z zasobu oraz udostępniania zasobu,
                    b) wysokość opłat za czynności związane z prowadzeniem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego i uzgadnianiem usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu oraz związane z prowadzeniem krajowego systemu informacji o terenie, za udzielanie informacji, a także za wykonywanie wyrysów i wypisów z operatu ewidencyjnego;
                2) w porozumieniu z Ministrem Edukacji Narodowej, sposób klasyfikowania, kwalifikowania i porządkowania materiałów wyłączanych z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego;
                3) w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami i kierownikami urzędów centralnych, szczegółowe zasady i tryb założenia i prowadzenia krajowego systemu informacji o terenie.

Art. 41. 1. Tworzy się Fundusz Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym, zwany dalej "Funduszem", składający się z funduszy centralnego, wojewódzkich i powiatowych.
            2. Dochodami funduszu centralnego są wpływy ze sprzedaży map oraz innych materiałów i informacji z zasobu centralnego, z opłat za czynności związane z prowadzeniem tego zasobu, przekazywane w okresach rocznych wpłaty z funduszy wojewódzkich i powiatowych w wysokości 10% ich wpływów, a także inne wpływy.
Wpłaty na fundusz centralny geodeta powiatowy przekazuje za pośrednictwem geodety wojewódzkiego.
            3. Dochodami funduszy wojewódzkich są wpływy ze sprzedaży map oraz innych materiałów i informacji z zasobów wojewódzkich, z opłat za czynności związane z prowadzeniem tych zasobów , przekazywane w okresach rocznych wpłaty z funduszy powiatowych w
wysokości 10% ich wpływów, a także inne wpływy. Fundusze wojewódzkie mogą być uzupełniane dotacją z funduszu centralnego.
            3a. Dochodami funduszy powiatowych są wpływy ze sprzedaży map, danych z ewidencji gruntów i budynków oraz innych materiałów i informacji z zasobów powiatowych, z opłat za czynności związane z prowadzeniem tych zasobów i uzgadnianiem usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu, a także inne wpływy. Fundusze powiatowe mogą być uzupełniane dotacją z funduszu centralnego i wojewódzkiego.
            4. Środki Funduszu są przeznaczone na uzupełnienie środków budżetowych niezbędnych na finansowanie zadań związanych z aktualizacją i utrzymywaniem państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego oraz zakup urządzeń niezbędnych do prowadzenia tego zasobu.
            5. Środkami funduszu dysponują:
                1) Główny Geodeta Kraju - w zakresie funduszu centralnego,
                2) marszałkowie województw - w zakresie funduszy wojewódzkich,
                3) starostowie - w zakresie funduszy powiatowych.
            6. skreślony
            7. Marszałkowie województw i starostowie przedstawiają do zatwierdzenia właściwym sejmikom lub radom coroczne projekty planów oraz sprawozdania z wykonania zadań i gospodarowania funduszami, o których mowa w ust. 3 i ust. 3a.
            8. Środki funduszy wojewódzkiego, powiatowego i gminnego gromadzone są na wyodrębnionym rachunku bankowym. Środki tych funduszy nie wykorzystane w danym roku kalendarzowym przechodzą na rok następny.

Art. 41a. 1. W przypadku przejęcia kompetencji przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), zgodnie z art. 6a ust. 4, tworzy się gminny Fundusz Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym.
    2. Do funduszu gminnego stosuje się odpowiednio zasady wynikające z przepisów art. 41, w zakresie dotyczącym funduszu powiatowego.

Uprawnienia zawodowe do wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii

Art. 42. 1. Do wykonania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii jest niezbędne posiadanie uprawnień zawodowych.
            2. Przez wykonywanie samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii rozumie się:
               1) kierowanie pracami geodezyjnymi i kartograficznymi, podlegającymi zgłoszeniu do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, oraz sprawowanie nad nimi bezpośredniego nadzoru,
               2) wykonywanie czynności rzeczoznawcy z zakresu prac geodezyjnych i kartograficznych, podlegających zgłoszeniu do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego,
               3) pełnienie funkcji inspektora nadzoru z zakresu geodezji i kartografii,
               4) wykonywanie czynności związanych z rozgraniczeniem nieruchomości,
               5) wykonywanie prac geodezyjnych i kartograficznych niezbędnych do dokonywania wpisów w księgach wieczystych oraz prac, w wyniku których mogłoby nastąpić zagrożenie dla zdrowia lub życia ludzkiego.
            3. Osoby wykonujące samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii są obowiązane wykonywać swoje zadania z należytą starannością, zgodnie z zasadami współczesnej wiedzy technicznej i obowiązującymi przepisami prawa.

Art. 43. Uprawnienia zawodowe nadaje się w następujących zakresach:
1) geodezyjne pomiary sytuacyjno-wysokościowe, realizacyjne i inwentaryzacyjne,
2) rozgraniczanie i podziały nieruchomości (gruntów) oraz sporządzanie dokumentacji do celów prawnych,
3) geodezyjne pomiary podstawowe,
4) geodezyjna obsługa inwestycji,
5) geodezyjne urządzanie terenów rolnych i leśnych,
6) redakcja map,
7) fotogrametria i teledetekcja,
8) (skreślony)

Art. 44. 1. Uprawnienia zawodowe w dziedzinie geodezji i kartografii z wyjątkiem uprawnień w zakresie szacowania nieruchomości z wyjątkiem uprawnień w zakresie szacowania nieruchomości mogą otrzymać osoby, które:
               1) posiadają wyższe lub średnie wykształcenie geodezyjne
               2) posiadają 3 lata praktyki zawodowej w wypadku wykształcenia wyższego i 6 lat praktyki zawodowej w wypadku wykształcenia średniego,
               3) wykażą się znajomością przepisów w dziedzinie geodezji i kartografii,
               4) posiadają nienaganną opinię zawodową.
           2. Uprawnienia zawodowe w zakresach, o których mowa w art. 43 pkt 6 i 7, mogą otrzymać również osoby posiadające wyższe wykształcenie geograficzne o specjalności kartografia albo innej specjalności, po ukończeniu podyplomowego studium w zakresie kartografii.
           2a. (skreślony)
           3. Osoby posiadające w dziedzinie geodezji i kartografii tytuł naukowy profesora albo I lub II stopień specjalizacji zawodowej, nadane w trybie odrębnych przepisów, są zwolnione z wymogów określonych w ust. 1 pkt 2 i 3.
           4. Główny Geodeta Kraju może w uzasadnionych wypadkach, na wniosek osoby ubiegającej się o uzyskanie uprawnień zawodowych, uznać posiadanie innego pokrewnego wykształcenia i długoletniej geodezyjnej lub kartograficznej praktyki zawodowej za spełnienie wymagań kwalifikacyjnych, o których mowa w ust. 1 i 2.

Art. 45. 1. Uprawnienia zawodowe nadaje Główny Geodeta Kraju na podstawie wyników postępowania kwalifikacyjnego, przeprowadzonego przez komisję kwalifikacyjną do spraw uprawnień zawodowych.
            2. Nadanie uprawnień zawodowych stwierdza się świadectwem. Odmowa nadania uprawnień zawodowych następuje w drodze decyzji.
            3. Główny Geodeta Kraju powołuje komisję do spraw uprawnień zawodowych z udziałem przedstawicieli stowarzyszeń społeczno - zawodowych działających w dziedzinie geodezji i kartografii, a także prowadzi centralny rejestr osób posiadających uprawnienia zawodowe.
            4. Koszty postępowania kwalifikacyjnego ponosi osoba ubiegająca się o nadanie uprawnień zawodowych.
            5. Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa określi, w drodze rozporządzenia, sposób, tryb i szczegółowe warunki nadawania uprawnień zawodowych oraz działania komisji kwalifikacyjnej do spraw uprawnień zawodowych w dziedzinie geodezji i kartografii.

Art. 46. 1. Osobom, które ze swojej winy dopuściły się naruszenia przepisu art. 42 ust. 3, można:
               1) udzielić upomnienia lub
               2) zakazać wykonywania samodzielnych funkcji w dziedzinie geodezji i kartografii na okres od roku do 5 lat.
            2. W sprawach wymienionych w ust. 1 decyzje wydaje Główny Geodeta Kraju.
            3. W wypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt. 2, prawomocne decyzje przesyła się właściwemu zakładowi pracy, a także wykazuje w centralnym rejestrze osób posiadających uprawnienia zawodowe.

Art. 47. Jeżeli przy wykonywaniu funkcji mierniczych górniczych, asystentów mierniczych górniczych lub biegłych sądowych jest niezbędne prowadzenie prac geodezyjnych i kartograficznych podlegających obowiązkowi zgłoszenia do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, osoby wykonujące te prace powinny posiadać uprawnienia zawodowe zgodnie z przepisami ustawy.

Przepisy karne

Art. 48. 1. Kto:
                1) wbrew przepisom art. 12 nie zgłasza prac geodezyjnych i kartograficznych lub nie przekazuje materiałów, powstałych w wyniku prac geodezyjnych i kartograficznych, lub informacji o tych materiałach do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego,
                2) wbrew przepisom art. 13 ust. 1 pkt 1 utrudnia lub uniemożliwia osobie wykonującej prace geodezyjne i kartograficzne wejście na grunt lub do obiektu budowlanego i dokonanie niezbędnych czynności związanych z wykonywaną pracą,
                3) wbrew przepisom art. 15 niszczy, uszkadza, przemieszcza znaki geodezyjne, grawimetryczne lub magnetyczne i urządzenia zabezpieczające te znaki oraz budowle triangulacyjne, a także nie zawiadamia właściwych organów o zniszczeniu, uszkodzeniu lub przemieszczeniu znaków geodezyjnych, grawimetrycznych lub magnetycznych, urządzeń zabezpieczających te znaki oraz budowli triangulacyjnych,
                4) wbrew przepisom art. 18 bez wymaganego zezwolenia bądź wbrew jego warunkom wykonuje prace reprodukcyjne lub rozpowszechnia mapy, materiały fotogrametryczne i teledetekcyjne,
                5) wbrew przepisom art. 22 ust. 2 i 3 będąc obowiązany do zgłoszenia zmian danych objętych ewidencją gruntów i budynków, nie zgłosi ich do właściwego organu w ciągu 30 dni od dnia powstania zmian albo będąc obowiązany dostarczyć dokumenty niezbędne do wprowadzenia zmian w ewidencji gruntów i budynków nie dostarczy ich,
                6) wbrew przepisom art. 27 ust. 2 nie uzgadnia usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu bądź nie zapewnia przeprowadzenia wyznaczenia usytuowania obiektów budowlanych, geodezyjnych pomiarów powykonawczych i sporządzenia dokumentacji z tym związanej,
                7) wbrew przepisom art. 42 bez wymaganych uprawnień zawodowych wykonuje samodzielne funkcje w dziedzinie geodezji i kartografii - podlega karze grzywny
            2. W wypadkach określonych w ust. 1 orzekanie następuje na podstawie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia.

Przepisy przejściowe i końcowe

 Art. 49. 1. Działalność gospodarcza w zakresie prac geodezyjnych i kartograficznych, prowadzona w dniu wejścia w życie ustawy na podstawie zezwoleń przez podmioty nie będące osobami prawnymi podlega w terminie trzech miesięcy wpisowi z urzędu do ewidencji prowadzonej na podstawie przepisów o działalności gospodarczej.
             2. W stosunku do osób wykonujących prace geodezyjne i kartograficzne nie mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 22 marca 1989 r. o rzemiośle (Dz. U. Nr 17, poz. 92).

Art. 50. 1. Dokumenty stwierdzające posiadanie kwalifikacji zawodowych, uzyskane w trybie przepisów obowiązujących przed dniem wejścia w życie ustawy, są jednoznaczne z uprawnieniami zawodowymi, o których mowa w art.42.
            2. Osoby nie posiadające uprawnień zawodowych zatrudnione w istniejących jednostkach gospodarki uspołecznionej na stanowiskach, do których zajmowania jest wymagane posiadanie tych uprawnień, są obowiązane do ich uzyskania w ciągu 5 lat od dnia wejścia w życie ustawy.

Art. 51. W ewidencji gruntów i budynków, założonej na podstawie dekretu z dnia 2 lutego 1955 r. o ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 6, poz. 32), oprócz właściciela do czasu uregulowania tytułu własności, wykazuje się także osobę władającego.

Art. 52. Postępowanie o rozgraniczenie nieruchomości, wszczęte przed dniem wejścia w życie ustawy, prowadzi się według przepisów dotychczasowych.

Art. 53. Nieruchomości państwowe, wydzielone w związku z usytuowaniem na nich znaków geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych, urządzeń zabezpieczających te znaki i budowli triangulacyjnych, przechodzą w zarząd właściwych starostów.

Art. 53a. Do czasu przekształcenia ewidencji gruntów i budynków w kataster nieruchomości przez użyte w niniejszej ustawie pojęcie "kataster" rozumie się tę ewidencję.

Art. 54. Ustawa nie narusza przepisów:
1) art. 1 i 4 dekretu z dnia 6 września 1951 r. o obszarach szczególnie ważnych dla obrony kraju (Dz. U. Nr 46, poz. 341),
2) dekretu z dnia 6 maja 1953 r. - Prawo górnicze (Dz. U. z 1978 r. Nr 4, poz. 12, z 1984 r. Nr 35, poz. 186, z 1987 r. Nr 33, poz. 180 i z 1988 r. Nr 41, poz. 324),
3) art. 5 i art. 18 ust. 2 pkt 4 dekretu z dnia 23 marca 1956 r. O ochronie granic państwowych (Dz. U. Nr 9, poz. 51, z 1959 r. Nr 27, poz. 168, z 1969 r. Nr 13, poz. 95 i z 1977 r. Nr 37, poz.162),
4) ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury i o muzeach (Dz. U. Nr 10, poz. 48 i z 1983 r. Nr 38, poz. 173),
5) ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 38, poz. 229, z 1981 r. Nr 12, poz. 57, z 1983 r. Nr 44 poz. 200 i 201, z 1984 r. Nr 35, poz. 185 i 186, z 1987 r. Nr 21, poz. 124 i z 1988 r. Nr 41, poz. 324),
6) ustawy z dnia 24 października 1974 r. - Prawo wodne (Dz. U. Nr 38, poz. 230, z 1980 r. Nr 3, poz. 6, z 1983 r. Nr 44, poz.201 i z 1989 r. Nr 26, poz. 139),
7) ustawy z dnia 16 września 1982 r., o pracownikach urzędów państwowych (Dz. U. Nr 31, poz. 214, z 1984 r. Nr 35, poz. 187, z 1988 r. Nr 19, poz. 132 i z 1989 r. Nr 4, poz. 24).

Art. 55. W ustawie z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów (Dz. U. Nr 11, poz. 80 i z 1989 r. Nr 10, poz. 55) w art. 24 w ust. 4 dodaje się pkt 3 w brzmieniu:
"3) przebieg granic nieruchomości w wypadkach, o których mowa w ustawie - Prawo geodezyjne i kartograficzne".

Art. 56. W ustawie z dnia 12 listopada 1985 r. o zmianach w organizacji oraz zakresie działania niektórych naczelnych i centralnych organów administracji państwowej (Dz. U. Nr 50, poz. 262 i z 1987 r. Nr 33, poz. 180) w art. 2 w ust. 2 pkt 10 otrzymuje brzmienie:
"10) ewidencji gruntów i budynków w odniesieniu do obszarów gmin, a także podziałów i rozgraniczenia nieruchomości - w odniesieniu do obszarów nie objętych działaniem ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. z 1989 r. Nr 14, poz. 74 i Nr 29 poz.154)"

Art. 57. W ustawie z dnia 23 października 1987 r. o utworzeniu urzędu Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa (Dz. U. Nr 33, poz. 173) w art. 3 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
"3. Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa wykonuje zadania w dziedzinie geodezji i kartografii, z wyłączeniem zadań przewidzianych w ustawie - Prawo geodezyjne i kartograficzne dla Ministrów Obrony Narodowej oraz Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej",

Art. 58. Tracą moc:
1) dekret z dnia 13 września 1946 r. o rozgraniczeniu nieruchomości (Dz. U. Nr 53, poz. 298 i Nr 70, poz. 382),
2) dekret z dnia 25 kwietnia 1948 r. o prawie dokonywania zdjęć aerofotogrametrycznych (Dz. U. Nr 24, poz. 160),
3) dekret z dnia 2 lutego 1955 r. o ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 6, poz. 32),
4) dekret z dnia 13 czerwca 1956 r. o państwowej służbie geodezyjnej i kartograficznej (Dz. U. Nr 25, poz. 115, z 1983 r. Nr 44, poz. 200, z 1987 r. Nr 33, poz. 180 i z 1988 r. Nr 24, poz. 170).

Art. 59. Do czasu wydania przepisów wykonawczych przewidzianych w ustawie pozostają w mocy dotychczasowe przepisy, jeżeli nie są z nią sprzeczne.

Art. 60. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 1989 r.